GORZKIE ŻALE

Nabożeństwo Gorzkich Żali

Co prawda jesteśmy w okresie pandemii i nie wolno nam śpiewać, ale nikt nam jeszcze nie zabronił trwać na modliywie i rozważaniu Męki Pana w milczeniu i przy muzyce.
Zapraszmy zatem w każdą niedzielę Wielkiego Postu, o godzinie 18:30 na nabożeństwo Gorzkich Żali.
W Wielki Piątek Gorzkich Żali będziemy mogli "wysluchać" po Liturgii Męki Pańskiej.

RYS HISTORYCZNY - Gorzkie Żale to archaiczny tekst, obrazowo opisujący mękę Chrystusa, śpiewany na rzewną melodię, co z resztą nawiązuje do samej nazwy tego nabożeństwa. Sięga ono swoimi korzeniami do Średniowiecza. Wtedy bowiem zaczęto w Wielkim Poście odprawiać misteria pasyjne, wiernie oddające biblijne opisy męki i śmierci Chrystusa. Jednakże coś w tej barokowej pobożności przestało odpowiadać pobożności Polaków. Jakby zabrakło w nich ...emocji. Nie trudno się domyśleć, że ludzie chcieli jakoś poczuć, przeżyć cierpienia, którego doświadczył sam Jezus. Intencje poszły zatem w stronę Maryi, poprzez którą można było wczuć się w Jej cierpienie i bezsilność. Patrzyła na cierpienie Syna i nic nie mogła z tym zrobić, co więcej wyczuwała (albo nawet wiedziała), że po to właśnie przyzedł na Ziemię.
Intencję tą wyczuli księża ze Zgromadzenia Misjonarzy św. Wincentego a Paulo. Wymyślili nowe nabożeństwo pasyjne (dzisiejsze Gorzkie Żale). Tekst najprawdopodobniej ułożył ks. Wawrzyniec Benik - ale na pewno on po raz pierwszy wydał Gorzkie Żale drukiem w lutym 1707 roku. Tytuł - zgodnie z barokowymi regułami - był bardzo długi i kwiecisty: „Snopek miry z Ogroda Getsemańskiego albo Żałosne gorzkiej Męki Syna Bożego, co piątek, a mianowicie podczas Pasyjej w Niedziele Postu Wielkiego po południu, około godzin nieszpornych rozpamiętywanie”. Z czasem skrócony został do znanej dziś formy „Gorzkie Żale” – tytuł wzięty z pierwszych słów „Pobudki”, czyli pieśni rozpoczynającej nabożeństwo. Bardzo szybko Gorzkie Żale z wystawionym Najświętszym Sakramentem, śpiewem wyznaczonych tekstów rozprzestrzeniły się na całą Polskę. I śpiewa się je do dziś.