Artykuł z GN 13/2014

Wyrzucał sobie, że po raz trzeci ogląda ten sam film, a mógłby ćwiczyć na gitarze albo się uczyć. A teraz, po rekolekcjach zorganizowanych przez Szkołę Nowej Ewangelizacji, poczuł się spokojny, że to nie było przestępstwo. Jakub Kudełka w kwietniu skończy 20 lat. Od roku gra w zespole Reanimacja. Pochodzi z bardzo wierzącej rodziny, uznawanej w środowisku za wzór. Ale kiedy w minioną niedzielę wrócił do domu po rekolekcjach, prawie fruwał nad ziemią z radości, że wierzy w Boga. Doświadczył działania Ducha Świętego, który dotychczas wydawał mu się pustym miejscem Trójcy Przenajświętszej. – Jeszcze kilka dni temu, kiedy widziałem na ulicy audi A8 albo rollexa na czyjejś ręce, myślałem, że takie przedmioty dadzą mi szczęście – opowiada. – Chociaż zawsze twierdziłem, że Bóg jest w moim życiu na pierwszym miejscu, wyszło na to, że to było trochę teoretyczne. Podskórnie chciałem mieć auto czy zegarek. Z tym pragnieniem byłem w pewnym sensie nieszczęśliwy. Teraz rzeczy materialne też się dla mnie liczą, ale już wiem, że nie dadzą mi takiego szczęścia, jakie przynosi Bóg. Myślałem o posiadaniu zegarka, bo zwyczajnie – jestem grzesznikiem. To było pożądanie rzeczy materialnych. One nie są złe, to tylko rzeczy, ale trzeba pamiętać, że to my nadajemy im wartość. Dobrze, jeśli stawiamy je na odpowiednim miejscu.

– Co jest dla mnie w życiu najważniejsze? – odpowiada na moje pytanie: – Bóg, który wypełnia sensem i głębią wszystkie rzeczy. Dzisiaj cieszę się, że rano chwilę spędziłem z rodzicami, że grałem z moim zespołem, że teraz rozmawiamy. Ale przede wszystkim z tego, że mam Boga na wyciągnięcie ręki. Jego słowo w Piśmie Świętym, że mogę z Nim porozmawiać, modląc się. Czuję, że chce mojego szczęścia, pragnie, żebym naprawdę żył. Trudno to opisać. Bo jak opisać nasze najgłębsze tęsknoty? Jestem pewien, że to pragnienie „czegoś więcej” nosimy w sobie nie bez powodu.

Prośby o obfitość

– Od paru lat nie dawały mi spokoju słowa z Pisma Świętego, że Jezus przyszedł po to, aby dać nam życie w obfitości. Pomyślałem, że właśnie tego chcę! Co rozumiem przez obfitość? Wielość znaków, różnorakich doświadczeń. Nieraz zastanawiałem się, o co mi w życiu chodzi. Nie tak w szczegółach: że chcę grać na gitarze, występować na koncertach, ale czego naprawdę chcę, tak serio, tak głęboko. W pewnym momencie pojawiła się myśl, że chodzi mi właśnie o tę obfitość życia. My możemy Boga tylko prosić, więc Go o to prosiłem. To nie było tak, że zacząłem pościć, praktykować nie wiadomo jakie umartwienia, ale prosiłem Boga o życie w obfitości. Nie wiedziałem do końca, jak to ma wyglądać. „Nie wiem, Boże, jakie to życie, ale daj mi, ja tego chcę” – powtarzałem. Najczęściej łączę modlitwę nieformalną z formalną. Staram się rozmawiać z Bogiem jak z przyjacielem. Pod koniec dnia mówię Mu, że to było bez sensu, że za to dziękuję, tego nie rozumiem. Tak też przedstawiałem Mu prośbę o obfitość. I zostałem wysłuchany. Chcę podkreślić, że nie zrobiłem absolutnie nic wyjątkowego, co predestynowałoby mnie do takich łask, jakie otrzymałem.

A odczułem takie poczucie bliskości z Bogiem i ogromnego szczęścia, jakiego nie przeżywałem nigdy dotąd. Nawet radość, np. podczas koncertu w Szkole Muzycznej II stopnia im. Szymanowskiego w Katowicach, kiedy wszystko mi wyszło, była czymś bardzo małym w porównaniu z tym, co czuję teraz. To nie jest ośli zachwyt, ale świadomość, że jeśli nawet przyjdą trudne momenty, gdy zawalę, zgrzeszę, to wiem, że Bóg mi przebaczy i wyprowadzi z tego dobro. Po ludzku trudno to pojąć. Zdaję sobie sprawę, że życie z Bogiem nie oddala cierpienia, nie pozbawia kłopotów ani zmartwień. Ale żyjąc z Nim, czuję sens wszystkiego. Bo Bóg to nie jest gość, który chce nam dać piękne życie, ale przedtem wymaga, żebyśmy na przykład 10 lat pocierpieli. Tak jak w sklepach chcą od nas, żebyśmy zapłacili, tak po ludzku myślimy, że i On chce, żebyśmy płacili za szczęście. Przez długi czas wypowiadając słowa „Bądź wola Twoja”, miałem w tyle głowy, że czeka mnie coś strasznego, okupienie radości przez bóle i straty. Teraz czuję, że Bóg chce dla mnie czegoś najlepszego

Nie ogień i gołębica

– Mój szwagier Andrzej zaprosił mnie na kurs Nowe Życie, zorganizowany przez Szkołę Nowej Ewangelizacji dla tych, którzy są w Kościele, ale chcą odnowić wiarę. Rekolekcje były trzydniowe i wydawało mi się, że już w sobotę skończyły się dla mnie. Przyjechałem jeszcze w niedzielę i okazało się, że wtedy doświadczyłem najmocniejszych odkryć. Dotąd nie wiedziałem, kto to jest Duch Święty, jak się do Niego modlić. Ci, którzy mówili o Jego charyzmatach nadzwyczajnych, wydawali mi się nawiedzeni. Nie zmieniał tego fakt, że pochodzę z wierzącej rodziny, a rodzice działają w Odnowie w Duchu Świętym, we wspólnocie Chemin Neuf.

Nieraz kiedy ćwiczyłem na gitarze, w sąsiednim pokoju rodzice i ich przyjaciele modlili się językami. Zwykle było mi to obojętne albo miałem do tego stosunek sceptyczny. Kiedy słyszałem modlitwę o wylanie Ducha Świętego, czułem blokadę i myślałem: „Skończmy to”. Denerwowało mnie, że do kontaktu z Duchem Świętym potrzeba specjalnego wieczoru uwielbienia, śpiewów, unoszenia rąk. Mam niezależny charakter i jak słyszę, że coś mi każą, bo tak trzeba, to mnie odrzuca. Zastanawiałem się, czy Duch Święty nie może przyjść tak po prostu do mojego pokoju i wylać na mnie swoje łaski. Właśnie na tych rekolekcjach przyszedł do mnie bez fajerwerków w środku dnia, w zwykłej sali. Modliliśmy się o wylanie Ducha Świętego, a ja poczułem Jego owoce – radość i pokój ducha.

Zwykle się je umniejsza, czekając na spektakularne charyzmaty, takie jak np. mówienie językami. A przecież bez tych zwyczajnych nie da się żyć. To nie działo się tak, że Duch Święty przyszedł do mnie na 1 minutę i 40 sekund, ale to było stopniowe uwalnianie radości, spokoju, trwające do dziś. Wcześniej prawie się nie modliłem do Niego. Nie wiedziałem, czy to ogień, czy gołębica, bo tak go przedstawiają w ikonografii. Na rekolekcjach uświadomiłem sobie, że jest osobą, a jeśli tak, to można z Nim mieć relacje. To dla mnie duża zmiana. Choć Duch Święty w Trójcy Przenajświętszej zawsze pozostanie dla mnie tajemnicą. Święty Augustyn przedstawił naszą bezradność wobec Niej za pomocą obrazka. Opisał, że idzie po plaży i widzi dziecko, które do dołka w piasku stara się przelać całe morze. Kiedy powiedział mu, że podejmuje się rzeczy niemożliwej, uśmiechnęło się: „Prędzej przeleję morze do dołka, niż człowiekowi uda się zgłębić tajemnicę Trójcy Świętej”.

Nienormalni

Kiedy po rekolekcjach wróciłem do domu, przywitałem się ze wszystkimi szczególnie serdecznie, żeby okazać, jak ważna jest dla mnie rodzina. Razem z piątką rodzeństwa, ich mężami, żonami i dziećmi, rodzicami i babcią siada nas przy stole zwykle 17 osób. A to jest tylko skład podstawowy. (śmiech) Rodzina to jedna z najwspanialszych spraw, które dostałem w życiu za darmo. Bo najważniejsze dary dostaje się od Boga za nic, nie tak jak w naszym ludzkim życiu – za pieniądze. Niczym sobie nie zasłużyłem, żeby się urodzić w tak wierzącej rodzinie, żeby dorastać w tak wyjątkowej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Katowicach, gdzie posługują ojcowie oblaci. Rodzina to podstawa, ale potrzebne jest też życie wspólnotowe, a w mojej parafii coś takiego znalazłem, choć nadal szukam wspólnoty dla siebie. Nastolatek, jeśli znajdzie się w grupie rówieśników, która nie będzie wyznawać wartości takich jak on, będzie źle się czuł niezależnie od wsparcia otrzymanego w domu. We wspólnocie znajdujemy potwierdzenie, że nasi rówieśnicy żyją według ważnych dla nas wartości. Wtedy dostaje się od nich siłę, człowiek nie czuje się jak ktoś nienormalny. Bo wierzący w dzisiejszym świecie może być postrzegany jak nienormalny. (śmiech) Jakby spojrzeć na to z boku, to jest to ktoś poświęcający czas na modlitwę do Kogoś, kogo nie widać.

Klęczący przed opłatkiem, będącym ni to chlebem, ni to ciałem. Wierzący w Boga, który przyszedł na świat w stajni, urodzonego przez dziewczynę, w którą tchnął Duch Święty. Wczoraj wieczorem jeszcze długo rozmawiałem z siostrą Martą i rodzicami o swoich przeżyciach rekolekcyjnych. Przyznałem, że nigdy nie doświadczyłem nadzwyczajnego charyzmatu Ducha Świętego – daru języków czy proroctwa, którego doświadczyli rodzice, ale już jestem na nie otwarty. Moja siostra Marta powiedziała, że te dary nadzwyczajne powodowały w niej lęk. I tak żeśmy się z nią trochę starli, dlatego poprosiłem, żebyśmy wspólnie zwrócili się o pomoc do Ducha Świętego. Prowadząca modlitwę mama nagle przerwała i powiedziała, że chce się teraz przeprosić z tatą. W tym samym momencie odwróciła się do mnie Marta i też zaczęła mnie przepraszać. Już samo to było ewidentnym działaniem Ducha Świętego. Trzeba pamiętać, że Bóg nas kocha za darmo. Rodzice, choć kochają bezwarunkowo, nie są idealni. Okazują dzieciom niezadowolenie, karcą je. Bóg nie cierpi samego grzechu, ale nie nas – grzeszników. Nie wiemy, czy jawnogrzesznica, która do Niego przyszła w Ewangelii, poprawiła się, ale Bóg dał jej tak głębokie doświadczenie miłości, że musiała zacząć żyć inaczej. Bez świadomości Jego miłości nie jesteśmy w stanie cokolwiek zdziałać. Teraz cieszę się, że żyję, i nie boję się o swoją przyszłość. Zwykle miewam dużo lęków. Nieraz bałem się, że nie będę już miał koncertów, bałem się zagrać coś nowego przed moim zespołem podczas próby, bo może się nie spodoba, bałem się zapraszać moją rodzinę na występy. Już tego tak nie czuję. Sam śpiewam o lękach, bo wydają mi się kluczem do zrozumienia siebie. Napisałem taki tekst: „Gdzie się podziały twe pragnienia? Przecież nie tak miało być. Strach bierze to, co jest najlepsze. Zostawia tylko przeciętności smak”. Ludzie żyją przeróżnymi lękami. Boją się odrzucenia, zdrady, wyśmiania, porażki. Przez lęki często tracimy możliwość prawdziwego życia. Dlatego trzeba pokonać lęk przed nieznanym i zrobić ten pierwszy krok. W Księdze Jozuego czytamy o przejściu wojsk i kapłanów niosących Arkę Przymierza przez rzekę Jordan. Woda zatrzymała się przed nimi dopiero wtedy, kiedy kapłani dotknęli jej stopami. 12 ludzi niosących arkę mimo obaw musiało zdecydować, że idą naprzód. Jakby wpadli do wody, to łatwo sobie wyobrazić, co by się stało. Duch Święty daje odwagę do stawiania takich kroków.

Artykuł z GN 13/2014

 

Artykuł z GN 27/2014

Całą noc piliśmy wódkę, było sporo amfetaminy – wspomina Tomek Książczak z Chorzowa. – Byłem strasznie naćpany. Doszedłem do budki telefonicznej. Stała pod kościołem. Wszedłem do niej, by nie zwiało mi ostatnich gramów amfy, którą chciałem wciągnąć. Zobaczyłem ogromny krzyż z Chrystusem stojący przed kościołem. Wyrzuciłem z siebie stek przekleństw, krzyczałem, jak bardzo Go nienawidzę. Po moim nawróceniu ksiądz powiedział mi wprost: „Krzyczał przez ciebie demon”. Wiem, że nie przesadził. Wiesz, ja mam mocne doświadczenie, że wciągając amfetaminę, wciągałem zło, śmierć. To konkretne doświadczenie. Wchodziłem na teren Złego.

Nienawidzę

Szybko wyrzekłem się wiary i świadomie wybrałem życie z dala od Kościoła. Rodzice się rozeszli, mama sama pracowała i nie potrafiła utrzymać mnie w ryzach. Bardzo wcześnie zacząłem słuchać metalu. Już w podstawówce wszedłem w ten świat po uszy. Zacząłem pielęgnować kontestacyjny stosunek do społeczeństwa, nienawiść, brak podporządkowania się. Oszalałem na punkcie muzyki metalowej. Gdy zobaczyłem perkusję, wiedziałem już, co chcę robić w życiu. (śmiech) Odrzuciłem Boga. Przez 27 lat życia słowo „Jezus” było pustym hasłem. Szydziłem, bluźniłem. Wszedłem na terytorium wroga, więc wpadłem po uszy w grzech.

Tyle złych rzeczy się wokół mnie i we mnie działo, że zacząłem nienawidzić Boga, oskarżać Go o wszystko. Już w podstawówce pojawiły się narkotyki. Na początku marihuana, potem wszedłem w twardsze klimaty. Kupowaliśmy narkotyki na kilogramy, nie na gramy. Hurtowa sprzedaż. Ogromne ilości amfetaminy, kokainy. Kiedyś przeleżałem ledwo żywy, przyćpany i przepity przez trzy dni. Ocierałem się o śmierć. Perkusja stała się moim bogiem, stylem mojego życia, filozofią, wszystkim. Zacząłem grać w undergroundowych blackmetalowych, ekstremalnych kapelach, m.in. w Mors Nigra, Soulless (jej basista nie żyje, powiesił się. Tak kończą się często te historie). Satanistyczne, okultystyczne klimaty. Teksty były wprost antychrześcijańskie, satanistyczne. Nie zdawałem sobie sprawy, w jak wielkie zło się pakuję. Służysz nie temu Panu, któremu trzeba. Nic dziwnego, że nękają cię lęki, brniesz w grzech i zaczynasz się gubić… Liczyła się muzyka, teksty nie były istotne. Miałem koszulki z pentagramami, ale pamiętam, że nie mogłem ich długo nosić. Coś mi nie pasowało.

Ciemna, ponura dolina

Morze alkoholu, góry narkotyków. Nieustanne imprezy. Kiedy po raz pierwszy miałem powiedzieć świadectwo dla młodzieży, zamknąłem oczy i na myśl przyszedł mi obraz: ciemna, ponura dolina. Usłyszałem głos: „Wyszedłeś z doliny śmierci”. Przez 27 lat omijałem kościoły. Byłem wprawdzie w Pierwszej Komunii i raz nawet się wyspowiadałem, ale dziś widzę, że było to jedynie odbębnienie obowiązku. Żadnego żalu za grzechy. Nienawidziłem Kościoła, księży. Pan Bóg powoli zaczął przygotowywać teren pod moje nawrócenie. Zaczęło się od Słowa. W domu radio było nastawione na katolickie Radio eM. Nie wiem dlaczego. Nie umiałem złapać innych stacji? Nie wiem. Słuchałem jedynie tego radia. W czwartki leciał „Krąg Biblijny”, każdego dnia rozważanie Ewangelii. Żyłem zanurzony w świecie narkotyków, black metalu, pentagramów, koncertów, a jednocześnie nie wyłączałem tego radia. Słowo Boże zaczęło mnie trafiać, zacząłem tęsknić za czymś, o czym opowiadali autorzy audycji. Doszło do tego, że wstawałem rano, by nastawić Radio eM, ciekawy, co ten Jezus znowu takiego powie w Ewangelii. (śmiech) W tym czasie miałem przykre, bolesne doświadczenie z dziewczyną, mnóstwo rzeczy zaczęło się sypać. Powychodziło sporo brudów z przeszłości, jakieś długi. Kiedyś wieczorem po raz pierwszy uklęknąłem i pomodliłem się. W domu, w pokoju. Powiedziałem: „Jeśli jesteś taki, jak o Tobie mówią, jeśli jesteś Bogiem Jedynym, to zmień mnie! Zmień moje życie. Zmień we mnie wszystko”. Nie potrafiłem zmówić nawet „Ojcze nasz”. Powtarzałem jedynie w kółko pierwsze słowa: „Ojcze nasz, Ojcze nasz, któryś jest w niebie”. Bóg błyskawicznie odpowiedział na moją modlitwę. Wszystko nabrało przyspieszenia.

Krew za krew

Kiedyś na ulicy spotkałem Łukasza Steczkowskiego, kumpla, którego nie widziałem od lat. Zakładałem z nim pierwszą metalową kapelę. Też siedział w podobnych do moich klimatach: narkotyki, ekstremalna muza satanistyczna. Zobaczyłem go w dziwnej sytuacji. Szedł z… pielgrzymką. Odmawiał Różaniec. Zamurowało mnie, ale nie zareagowałem szyderstwem. Poczułem w sercu ogromną tęsknotę. Zobaczyłem, że jest wolny, chciałem być na jego miejscu. Zdusiłem szybko w sobie to pragnienie i pojechałem do pracy. A jednak w starej komórce znalazłem jego numer. Zadzwoniłem.

Łukasz zaprosił mnie na spotkanie wspólnoty Odnowy przy parafii św. Jadwigi w Chorzowie. Przemogłem się, poszedłem. Wiele mnie to kosztowało. Cały się trząsłem, byłem przerażony, spocony. „Chłopie, co ty tu robisz? Co ty robisz w kościele?” – mówiłem do siebie. Widziałem ludzi wznoszących do góry ręce i czułem się bardzo obco. Trauma. Czułem się zagrożony. Ale nie wyszedłem. Łukasz powiedział: „Tomek, idź do spowiedzi”. Poszedłem. Zacząłem opowiadać o narkotykach, zniewoleniach, seksie, nienawiści, bluźnierstwach. Ksiądz zaczął coś mówić, a ja zamknąłem oczy i nagle zobaczyłem wyraźną twarz Jezusa. Takiego, jaki jest na obrazie „Jezu, ufam Tobie” siostry Faustyny. Szeptał: „Już umarłem za twoje grzechy, już przelałem za nie swoją świętą krew”. To było objawienie! Poczułem ogromne wzruszenie, płakałem w środku, na zewnątrz nie chciałem uzewnętrzniać emocji. To był pierwszy Jego dotyk.

Nie przypuszczałem, że można spotkać żywego Boga. Nie wiedziałem, że Jego miłosierdzie jest tak wielkie. Nie wiedziałem, że On żyje w Kościele. Gdy doświadczyłem Jego obecności, przestała mnie interesować opinia publiczna, to, co powiedzą o mnie inni. Niech mówią… Słucham tego, co ludzie wygadują na temat księży, i jest mi potwornie smutno. Nie osądzam ich, bo byłem taki sam i mówiłem podobne rzeczy. Czytałem mnóstwo książek oczerniających Kościół. Znam na wylot ciemne karty jego historii. Prześladowałem Chrystusa. Byłem Szawłem. Co ciekawe, trafiłem na modlitwę do parafii w Chorzowie tydzień po moim ostatnim koncercie. Zacząłem pytać Boga: „Pokaż mi, co jest dobre, a co jest złe?”.

Łukasz powiedział: „Módl się, by Jezus zabrał ludzi, którzy wciągają cię w grzech”. I naprawdę On zaczął to robić. Byłem dobrym bębniarzem, miałem świetny warsztat, grałem po osiem godzin dziennie. Bębnom podporządkowałem całe życie. Byłem uzależniony od amfetaminy. Grając nieprawdopodobnie szybkie, ekstremalne tempa, musiałem się wspomagać. Tak działa większość sceny amerykańskiej. Słyszałem, że jadą non stop na kokainie, więc są tacy dobrzy. Łyknąłem to kłamstwo. Był taki czas, że przez dwa lata codziennie wciągałem amfę. W pewnym momencie mój organizm zaczął fizycznie odrzucać narkotyk. Wystarczył mi już sam zapach amfetaminy, a byłem naćpany. Postanowiłem, że przestaję brać, jeszcze przed nawróceniem. Dziś widzę, że to była łaska. Wyszedłem bez większej szarpaniny. Miałem motywację: moim bogiem były bębny, a wiedziałem, że długo na narkotykach nie pojadę.

Żyję, oddycham

Po nawróceniu usłyszałem: „Tomek, oddaj mi to, co jest dla ciebie najważniejsze”. Nie musiałem się zastanawiać. Wiedziałem, o co chodzi. Miałem ogromne opory, przeraziłem się, że bezpowrotnie coś tracę. Płakałem jak dziecko: Boże, perkusja to całe moje życie! A jednak oddałem Mu to. Czułem, że mnie nie skrzywdzi. Po moim nawróceniu nagle zaczęli dzwonić kumple z kapel, w których grałem, i mówić, że odwołują koncerty. Wiedziałem dlaczego. Jeszcze przed spowiedzią powiedziałem im: „Ja chyba wierzę w Boga”. W świecie black metalu to śmierć. Takie hasła nie przejdą. Dostawałem mejle, w których kumple pisali, że nie będą grali z kimś, kto wierzy w Boga. Od dwóch kapel przyszedł sygnał: już z nami nie grasz. Nie martwiło mnie to. Znałem cenę. W świecie black metalu nie ma miejsca dla kogoś, kto mówi: „Wierzę w Boga”. W Stanach czy Skandynawii zdarzały się ciężkie pobicia, zemsty. To często psychopaci, nie oszukujmy się. Ludzie z wyrokami na karkach. Potrafią być niebezpieczni.

Czy bałem się rykoszetu „ciemnej strony mocy”? Miałem modlitwę o uzdrowienie. Ksiądz powiedział: „Zły najchętniej skręciłby tobie kark”. Ale w tym samym momencie dostałem obietnicę, że Jezus trzyma mnie w swoich rękach. Wysyła aniołów, by strzegli mnie na każdej mojej drodze. Zaufałem w ciemno. Uznałem Go za jedynego Boga i doświadczam Jego realnej obecności. Wyrzucono mnie z kapel, ale nie brakowało mi kumpli, bo Jezus wypełnił sobą moją pustkę. Przez prawie 30 lat byłem więźniem, a tu nagle żyję, oddycham. Zacząłem regularnie przychodzić na spotkania wspólnoty, oswajać się, przekonywać do tych ludzi.

Na początku nie było łatwo – totalna zmiana środowiska. Dziś rozpoznaję w tych ludziach Boga, wracam do nich, gdy jest mi źle. Często mam propozycje imprezowe, alkoholowe, koncertowe. Boję się powrotu w te klimaty. Przychodzę do wspólnoty i czuję ogromny pokój. Zostawiłem bębny. Sprzedałem je. Wywaliłem wszystkie płyty, którymi byłem zniewolony. Jeśli Jezus będzie chciał, bym wrócił do grania, wrócę. Wiesz, ja nie potrafię opisać słowami stanu, w jaki wprowadził mnie Bóg. Gdybym teraz zaczął powtarzać sobie imię „Jezus”, to rozpłakałbym się tu jak dziecko. Wiem, jaką cenę za mnie zapłacił, ile kosztowała Jego krew. Miałem mnóstwo bożków. Nie wiedziałem, że jest jeden Bóg, który jest tak dobry. Byłem martwy. Żyję.

Notował: Marcin Jakimowicz

Artykuł z GN 27/2014

 

[Artykuł z Jezuici.pl]

 

Zanim przyjrzymy się temu bliżej warto przypomnieć, że św. Ignacy Loyola, założyciel jezuitów, sam cierpiał na tę duchową chorobę. Miała ona miejsce na początku jego nawrócenia. I o mały włos, a doprowadziłyby go do targnięcia się na swoje życie. Ignacy był człowiekiem wielkich pragnień: marzył o tym, aby żyć tak, jak św. Franciszek z Asyżu lub św. Dominik. Chciał całkowicie poświęcić się Bogu. Ważnym etapem na drodze jego nawrócenia stała się spowiedź generalna: z całego dotychczasowego życia. Ignacy przygotował ją starannie na piśmie. Zajęła mu pełne trzy dni. Po jej odbyciu nie zaznał jednak upragnionego pokoju duszy. Na nowo zaczęły budzić się w nim wątpliwości: "Bo chociaż swą spowiedź generalną w Montserracie odbył z wielką starannością i w całości na piśmie, jak to już wyżej powiedziano, niemniej zdawało mu się niekiedy, że nie wyznał pewnych rzeczy i to go bardzo dręczyło. I chociaż znów się z tego spowiadał, nie czuł się zadowolony"[1].

Nazwa "skrupuł" pochodzi od łacińskiego "scrupulum" lub "scripulum", co oznacza mały odważnik stosowany do odmierzania ciężarów na wadze albo też niewielki kamyk, który np. może wpaść do buta i przeszkadzać w chodzeniu. Czasem wiemy jak trudno jest nam taki kamyk lub ziarenko piasku wyciągnąć. Mimo wytrząsania buta i ponownego zakładania na stopę już po kilku krokach okazuje się, że to, co nam doskwiera dalej chowa się gdzieś w zakamarkach obuwia.
Skrupuły są właśnie jak niewielkie ziarenka piasku lub małe kamyczki, które po drodze naszego życia mogą zrazu niepostrzeżenie wpadać do środka i przeszkadzać nam w życiowej wędrówce. Mogą być też jak te niewielkie odważniki, które położone na szalce wagi obciążonej równomiernie wytrącają ją ze stanu równowagi. Naprawdę wystarczy nawet najmniejszy odważnik!

Efektem wychowania, które otrzymaliśmy w rodzinie, społeczeństwie, szkole, a czasem niestety w Kościele jest często niezwykła surowość dla siebie i innych. W ocenie siebie posuwamy się tak daleko, jak nie ośmieliłby się tego zrobić sam Jezus! Kiedy na przykład odprawiamy rachuneksumienia często próbujemy tworzyć listy dobrych i złych zachowań. Przyglądamy się takim okresowym bilansom i w zależności od wyniku końcowego albo czujemy się z siebie zadowoleni, albo siebie przekreślamy nie dając sobie żadnych szans na poprawę.
Kiedy uczę modlitwy według metody ignacjańskiego rachunku sumienia często po pewnym czasie zdarza się, że ktoś mówi: "Ale ja nie umiem sobie przypomnieć WSZYSTKICH myśli, słów i uczynków". W głosie takich osób słychać rozpacz, że nie mogą sprostać postawionym sobie wymaganiom. No bo przecież św. Ignacy pisze, że w trzecim punkcie rachunku sumienia należy: "Domagać się od duszy zdania sprawy od chwili powstania z łóżka aż po obecny rachuneksumienia, godzina po godzinie i chwila po chwili, najpierw z myśli, potem z mowy, wreszcie z uczynków" (ĆD 43). I choć rzeczywiście jest to zachęta do uważnego badania swej duszy to jednak nie pada tam słowo: "wszystkich" myśli, słów i uczynków. I na tym właśnie polegasumienie skrupulanckie. Będzie ono dodawało coś niewielkiego od siebie do słusznie ustalonej miary. Będzie wprowadzać niewielką, ale jak istotną różnicę w ostatecznym podejściu do siebie!
Weźmy przykład dotyczący postu ścisłego. Kościół naucza, że: "obowiązuje w całym Kościele rzymskokatolickim w Środę Popielcową oraz w piątek Męki i Śmierci Pańskiej (kan. 1251 KPK). Polega na powstrzymaniu się od spożywania mięsa i ograniczeniu się do jednego posiłku do syta i dwóch niepełnych. Obejmuje wiernych w wieku 18-60 lat (kan. 1252 KPK)"[2]. Jak najprawdopodobniej postąpi człowiek cierpiący na skrupuły? Wprowadzi niewielką różnicę! Nie przyjmie w posłuszeństwie i rozsądku powyższego przepisu, ale ulepszy go narzucając sobie większy ciężar. Na przykład nie zje żadnego posiłku do syta, albo po prostu nic nie zje tego dnia. Owszem jest to droga do doskonałości, tyle że okupiona często złym samopoczuciem zainteresowanego, a w dodatku często przerzucanym na innych! Szczere wyrazy współczucia jeśli z taką osobą mamy do czynienia na co dzień! Czy nie można zwyczajnie poprzestać na słusznie wyznaczonej mierze i to jeszcze popartej autorytetem Kościoła?
Św. Ignacy w Regułach o skrupułach po pierwsze zwraca uwagę na to, że pochodzą od złego ducha. Po drugie zły duch dobiera je specjalnie pod osobowość dręczonej osoby: "Nieprzyjaciel zwraca baczną uwagę na to, czy dusza jest prostacka czy delikatna. Jeżeli jest delikatna, stara się, żeby tę delikatność posunąć do krańcowości" (ĆD 349). Skrupuły są więc chorobą duchową inspirowaną bodźcem złego ducha. Bazują na słabości naszej natury. A ostatecznie zmierzają do wytrącenia nas z równowagi duchowej i wrzucenia w skrajność.
Pamiętam swój pierwszy pobyt w Tatrach i uczucia, które towarzyszyły mi, gdy szedłem wąską granią na wysokości 2000 m. Z jednej i z drugiej strony było strome zbocze. Co by się stało, gdybym tak zrobił kilka kroków w prawo lub w lewo zbaczając z wąskiej ścieżki? Na tym właśnie polegają skrupuły. Człowiek pod wpływem złego ducha zaczyna kombinować. Zamiast iść jasno wyznaczoną ścieżką próbuje zbaczać. To zbaczanie w przypadku skrupułów można nazwać równią pochyłą. Jeśli na czas nie zorientujemy się, że zaczęliśmy poddawać się różnym myślom odbiegającym od zdrowej nauki i wpędzającym nas w coraz większe wątpliwości i niuanse, wtedy taka kombinatoryka doprowadzi nas do wpadnięcia w przepaść skrupułów. Św. Ignacypodpowiada: "niech dusza stara się umocnić w słusznej mierze, aby się we wszystkim uspokoiła" (ĆD 350).

Skrupulanci posługują się ulubionym pytaniem w rozmowach z kierownikiem duchowym: "Proszę mi powiedzieć czy to jest grzechem?". Chcą mieć pewność, że to co robią, to co myślą, to co mówią jest lub nie jest grzechem. Mówiąc jeszcze inaczej, że ich sposób bycia i zachowania nie spotka się z Boską karą i potępieniem. W swoim pogubieniu szukają... pewności. Uważają, że może dać im upragniony pokój serca. Ale wiedza nie może przynieść pokoju. Tak, jak nikt jeszcze nie upił się słowem "wino". Wiedza nie może zastąpić osobistego doświadczenia czy przeżycia. Poszukiwanie pewności jest wejściem w labirynt bez wyjścia. Nawet jeśli skrupulant uzyska odpowiedź na swoje wątpliwości po chwili pojawią się następne. I tak w nieskończoność.
Gdzie można odnaleźć pokój serca? Odpowiedzią znajdujemy w dialogu Jezusa z Piotrem nad Jeziorem Genezaret po Zmartwychwstaniu. Jezus rozmawia z Piotrem nie tłumacząc mu co było grzechem, a co nim nie było. A przecież Piotr zaparł się swojego Mistrza! Jeśli uznać, że Jezus rozmawia o tym, co najważniejsze to odpowiedź nasuwa się sama: najważniejsza jest miłość! Jezus pytając Piotra o to, czy Go kocha podpowiada mu: "Piotrze, kochaj Mnie tak, jak umiesz!". Zwróćmy uwagę, że nie wymaga od niego, aby miłował Go bardziej aniżeli inni. Widać to jasno, gdy na koniec pyta zwyczajnie: "Czy kochasz mnie?". Rezygnuje ze wzniosłego "miłować" na rzecz zwykłego "kochać". W ten sposób Jezus zgadza się na niedoskonałą miłość Piotra. Ale właśnie dlatego autentyczną i szczerą, bo taką na jaką Piotra stać w tym momencie. To oznacza także, że nie pozbawioną w przyszłości błędów czy porażek! Po tej rozmowie Piotr nie stał się kimś doskonałym, ale na pewno stał się bardziej miłosierny! Przecież po spotkaniu i rozmowie z Jezusem jeszcze nie raz zgrzeszył!
Wiem, że dla skrupulantów może to brzmieć jak obraza. Ale właśnie o tym pisze św. Paweł: "nie czynię tego, co chcę, ale to, czego nienawidzę to właśnie czynię" (Rz 7, 15). I przyznaje się do tego... święty!
Trzeba nam z jednej strony poznawać nauczanie Kościoła. Ale sama wiedza nie wystarcza. Najważniejsza jest... miłość. Św. Paweł powie: "Gdybym (…) posiadł wszelką wiedzę, i wiarę miał tak wielką, iżbym góry przenosił, a miłości bym nie miał - byłbym niczym" (1 Kor 13, 2). Lekarstwem na wątpliwości moralne i skrupuły jest ostatecznie miłość i zaufanie do Boga oraz do siebie samego.

We wspomnianych Regułach o skrupułach św. Ignacy mówi, że doświadczenie skrupułów może przynieść pożytek duszy, która oddaje się ćwiczeniom duchowym (por. ĆD 348). Tak, Bóg jest w stanie wyciągnąć dobro nawet z doświadczenia skrupułów! Ale jakie dobro? Może doświadczasz udręki skrupułów dlatego, że... nie ufasz sobie. Bóg dopuszczając tę chorobę może chcieć nauczyć cię zaufania do siebie samego! A przecież bez tego nie da się żyć. Nie da się wykonywać zwykłych codziennych czynności jak prowadzenie samochodu, zarządzanie domowym budżetem lub wypowiadanie się w gronie przyjaciół, w pracy czy na publicznych wystąpieniach.
Moim ulubionym sposobem na spędzanie wolnego czasu jest jazda rowerem. Pewnego dnia uświadomiłem sobie, że tak naprawdę polega ona na nieustannym... balansowaniu. Oznacza to ciągłe znajdowanie właściwego środka ciężkości, aby się nie przewrócić. Jazda na rowerze polega tak naprawdę na byciu w bardzo niestabilnej pozycji. Co chwilę grozi nam... upadek. A jednak kiedy mówię, że idę pojeździć na rowerze nikt nie puka się w głowę i nie mówi mi: "Co ty wyprawiasz? Chcesz się zabić?". Wręcz przeciwnie sam czuję ogromną radość z przejażdżki, a czasem zapraszam innych. I jest to świetna zabawa. Na rowerze trzeba nieustannie improwizować. I najważniejsze: nie wolno dać się przestraszyć grawitacji czy zmieniającym się warunkom: np. pojawiającym się nie wiadomo skąd przeszkodom. Coś ci to przypomina? Tak, to... samo życie!
Nie daj się przestraszyć swoim skrupułom i pokusie bycia doskonałym! Pamiętam, kiedy jako mały chłopiec nie raz wracałem z roweru z siniakami i zadrapaniami. I dziś, kiedy to sobie przypominam czuję radość i dumę. A więc śmiało: wsiadaj na rower i ruszaj przed siebie! Nie daj sobie odebrać radości z przeżywania życia tak, jak umiesz i potrafisz. Nie doskonale, ale wystarczająco dobrze!

Dariusz Michalski SJ - ur. 1970, jezuita, rekolekcjonista. Pracuje w Ignacjańskim Centrum Formacji Duchowej w Gdyni. Współorganizuje tzw. rekolekcje internetowo-radiowe. Posługuje narzeczonym i małżeństwom współpracując z ruchem Spotkań Małżeńskich. Prowadzi blog:www.chwila.jezuici.pl Jest autorem książki: "Mądrość życia według św. Ignacego Loyoli".


[1] Zob. Ignacy Loyola, Opowieść pielgrzyma. Autobiografia, pkt. 22, s. 21, Kraków 2007.
[2] Podane tu numery dotyczą Kodeksu Prawa Kanonicznego. W skrócie: KPK. 

 

[Artykul z GN 18/2014]

Marcin Jakimowicz: Patrycja Hurlak staje przed grupą zblazowanych gimnazjalistów i zaczyna opowieść. Chcą słuchać?

Patrycja Hurlak: Chcą. Nawet jeśli nie chcą przez pierwsze trzy minuty, to potem już zaczynają…

To co takiego mówisz w trzeciej minucie?

Mówię wprost: „Słuchajcie, moi drodzy, nie przyjechałam tu, by się wam przypodobać. Przyjechałam, bo gdy byłam w waszym wieku, nigdy żadna taka małpa jak ja nie przyjechała do mojej szkoły i nie powiedziała, że idę drogą na śmierć”.

Ostro…

Ostro. Ale według Księgi Ezechiela mam obowiązek przestrzegania przed pułapkami magii. Jeśli tego nie powiem, sama będę obarczona winą.

Idziesz do telewizji śniadaniowej i bez owijania w bawełnę wypalasz: magia, talizmany, czary, amulety są złem. Nie przeszkadzają ci dyskretne szydercze uśmieszki prowadzących program?

Nie. Święty Paweł przypomina: nieważne, co mówią, ważne, że Chrystus jest głoszony. Po wydaniu książki „Nawrócona wiedźma” niemal wszystkie portale plotkarskie próbowały mnie wyszydzić. A robiąc to, cytowały najważniejsze zdania książki, a nawet sam kerygmat. (śmiech) Jak mogłam się z tego nie cieszyć? A wracając do rekolekcji dla szkół (w Wielkim Poście byłam non stop w trasie), jeszcze nie zdarzyło się, by gdziekolwiek ktoś potraktował mnie tak, jak ja kiedyś traktowałam swych katechetów. Nikt mnie nie przebił. Byłam naprawdę niezłą zawodniczką.

Miałaś alergię na księży?

Straszną! Mówię młodym na rekolekcjach: gdyby wasz ksiądz katecheta kilka lat temu zadzwonił do mnie i powiedział: „Pani Patrycjo, będzie pani głosiła u nas rekolekcje”, odpowiedziałabym od razu: „Czy widzi ksiądz ścianę naprzeciwko siebie? Tak? To proszę się rozpędzić i huknąć w nią głową. Może coś się w niej poprzestawia”. Wiesz, jakie rzucałam hasła, przejeżdżając przez Częstochowę? „Jedna bombka wystarczy, będzie mniej tego katolickiego motłochu”. Jednak, jak widać na załączonym obrazku, Pan Bóg ma poczucie humoru. Dziś jestem świadkiem Jego miłosierdzia.

W aktorskim światku obowiązuje dyplomacja. Rzadko zdarza się, by ktoś mówił tak bezkompromisowo jak Ty. Kumple nie patrzą na Ciebie jak na wariatkę?

Pewnie niektórzy patrzą. Na rekolekcjach mówię ludziom wprost: czytanie horoskopów jest występowaniem przeciwko pierwszemu przykazaniu. Jak możecie po czymś takim przystępować do Komunii? Wielu ludzi jest oburzonych.

Trzaskają ostentacyjnie drzwiami?

Zdarza się. U starszych. Młodzi reagują inaczej. Słuchają, chłoną

O murze uprzedzeń, Duchu Świętym mówiącym przez drzewa i o strachu przed papieżem opowiadają Birgitta i Ulf Ekman (Pastor Ulf Ekman jest założycielem jednego z największych Kościołów charyzmatycznych w Szwecji. 21 maja, razem z żoną, wstąpił do Kościoła katolickiego). Rozmawiała: Weronika Pomierna

 

Artykuł z GN 22/2014

Weronika Pomierna: Wasza decyzja o chęci wstąpienia do Kościoła katolickiego wywołała spore poruszenie. Jak przyjęto ją w kościele Livets Ord (Słowo Życia)?

Ulf Ekman: Staraliśmy się przygotować na to wiernych. Rok temu zrezygnowałem z pełnienia funkcji głównego pastora. Dla większości ludzi było to jednak ogromne zaskoczenie, prawdziwy szok. Większość nadal nie rozumie naszej decyzji, ale odnosi się do niej pozytywnie. Są też tacy, którym ona się nie podoba, oraz mała grupa otwarcie wyrażająca swoją krytykę. To osoby, które boją się, że do Livets Ord będą przemycane katolickie treści. Mówię im, że nie można wprowadzić słonia do sklepu i łudzić się, że nikt go nie zauważy. Birgitta Ekman: Wiele osób mówiło nam, że spodziewały się, iż pewnego dnia zdecydujemy się na ten krok. Kościół Livets Ord ma już 30 lat. Przez ponad połowę tego czasu mąż podkreślał, jak ważna jest jedność chrześcijan. Mówienie o jedności oznacza, że w pewnym momencie trzeba zająć stanowisko wobec Kościoła katolickiego. Nasz najmłodszy syn Benjamin, który robi doktorat z teologii, został katolikiem w zeszłym roku.

Nie mieliście najlepszego zdania o katolikach…

U.E.: W protestanckiej Szwecji dominuje negatywne do nich nastawienie. W ciągu ostatnich kilku lat na rynku pojawiły się książki napisane przez byłych katolików, którzy krytykują Kościół katolicki, cytując fragmenty z jego katechizmu wyrwane z kontekstu. Brzmią bardzo przekonująco dla kogoś, kto nie zna tego Kościoła. Obracaliśmy się w środowisku ewangelikalno-charyzmatycznym. Panuje tam duża otwartość, ale nie jest ono zbyt przychylnie nastawione do katolików. Do tego dochodzi negatywny obraz katolików, który kreują media.

Pan Bóg musiał skruszyć wiele murów?

U.E.: Mieliśmy wiele uprzedzeń wobec katolików, podobnie jak przeciętni Szwedzi mają wiele uprzedzeń wobec ludzi z Livets Ord. Gdy w latach 80. zakładaliśmy Kościół charyzmatyczny, Szwecja była jednym z najbardziej zsekularyzowanych państw na świecie. My mówiliśmy nie tylko o tym, że Bóg czyni cuda i przemienia ludzi. Informacja, że zły duch istnieje naprawdę, była dla wielu ludzi szokująca. Wtedy zaczęto nas atakować w mediach. Wiele osób było szykanowanych w pracy za przynależność do Livets Ord. Mieli problemy z awansem, odnoszono się do nich z pogardą. Ktoś umieścił przy naszym domu ładunek wybuchowy. Skrzynka na listy rozpadła się w drobny mak. Próbowano zmarginalizować Livets Ord. Pisano, że jesteśmy sektą. Podkreślaliśmy, że należymy do ciała Chrystusa tak samo jak inni chrześcijanie i chcemy być jak najbliżej Niego. Gdy o. Raniero Cantalamessa przemawiał w 2009 r. w Sztokholmie na spotkaniu Jesusmanifestationen, porównał chrześcijan poszczególnych Kościołów do punktów umieszczonych w różnych miejscach okręgu. Jeśli przyjmiemy, że Chrystus jest w środku tego okręgu, to chrześcijanie zbliżając się do Niego, przybliżają się też do siebie nawzajem. My, starając się zbliżyć do Jezusa, odkryliśmy Kościół katolicki.

Jak do tego doszło? W Szwecji niełatwo spotkać katolików.

U.E.: To prawda. Jeśli obracasz się w kręgach protestanckich, to bardzo rzadko ich widujesz. Siostry zakonne widziałem tylko na pocztówkach (śmiech), nigdy w rzeczywistości. W 2002 r. przyjechaliśmy do Jerozolimy, aby założyć ośrodek edukacyjny Livets Ord. Spędziliśmy tam 3 lata. Na początku przeżyliśmy szok kulturowy. Ilu katolików! Zwłaszcza w Ein Karem, gdzie urodził się Jan Chrzciciel. Gdzie się nie obrócisz – katolicy. Dołączyliśmy do charyzmatycznej grupy modlitewnej, której połowę stanowili katolicy. Jak oni się modlili! To było coś zupełnie nowego. Pewnego dnia wybrałem się na spacer. Gdy szedłem doliną, zobaczyłem stare drzewo oliwne w opłakanym stanie. Zatrzymałem się i wtedy usłyszałem w sercu słowa: – Spójrz na to drzewo. Jest martwe, nieprawdaż? Spojrzałem na nie szybko i przytaknąłem. Nadawało się do ścięcia. – Spójrz uważnie, usłyszałem po raz kolejny.

Co zobaczyłeś?

U.E.: To drzewo tylko z daleka wydawało się umarłe. Na gałązkach było pełno młodych liści. I wtedy usłyszałem: – Nigdy nie mów o kimś, że jest martwy. Nigdy! Zrozumiałem w tym momencie, że głos, który słyszałem, to Duch Święty. Pouczał mnie, żebym nie mówił o Kościele i jego ludziach, że są bez życia. Czasem zbyt łatwo krytykujemy tych, którzy nie są tak charyzmatyczni jak my, patrzymy na nich z góry. To wielka pycha. Pobyt w Jerozolimie bardzo nas zmienił. W tym czasie dużo podróżowaliśmy. Zaczęliśmy zabierać do samolotu literaturę katolicką. Czytaliśmy ją nie z zamiarem, aby konwertować, ale aby zrozumieć katolików. B.E.: Uświadomiliśmy sobie, że sami patrzymy na Kościół katolicki przez pryzmat uprzedzeń. Czytaliśmy antykatolickie książki i nasiąkaliśmy atmosferą niechęci wobec katolików. Nie znaliśmy prawdziwego Kościoła katolickiego. Stwierdziłam, że to niesprawiedliwe. Muszę przeczytać, co naprawdę mówi Kościół katolicki, zanim go ocenię. Gdy w gazetach krążyły nieprawdziwe historie na temat Livets Ord, chciałam przecież, żeby ludzie sięgnęli po książki męża i sami zobaczyli, o czym mówi na kazaniach.

Jaka była Wasza pierwsza reakcja?

B.E.: Byliśmy zarówno wstrząśnięci, jak i oczarowani. Gdy zobaczyłam te wszystkie pozytywne rzeczy, pomyślałam: dlaczego nikt mi o tym nie powiedział? To było jedno pozytywne zaskoczenie za drugim. Pojednanie między ludźmi, uzdrowienie, wiara w cuda, to wszystko jest w Kościele katolickim tak silnie wyrażone, a my o tym nie wiedzieliśmy! Gdy to odkryliśmy, zaczerwieniliśmy się ze wstydu z powodu naszej niewiedzy. Byliśmy zaskoczeni prowadzeniem Ducha Świętego. Pojechaliśmy przecież do Jerozolimy w zupełnie innym celu. U.E.: W Jerozolimie poznaliśmy też Żydów mesjanistycznych oraz w 2003 r. uczestniczyliśmy w uroczystości wyświęcenia na biskupa pomocniczego ojca Jeana-Baptiste Gouriona. Jan Paweł II chciał, żeby ten, który przeszedł z judaizmu do Kościoła Rzymskokatolickiego, został biskupem pomocniczym dla katolików posługujących się językiem hebrajskim na terenie Patriarchatu Jerozolimskiego. Gdy skończył kazanie, powiedział: – Wróciliśmy do domu. Gdy to usłyszeliśmy, dostaliśmy gęsiej skórki.

Jako pastor Livets Ord dość mocno krytykowałeś Kościół katolicki i papieża.

U.E.: Gdy Jan Paweł II w 1989 r. miał przyjechać do Szwecji, zorganizowałem specjalną modlitwę, w czasie której prosiliśmy o ochronę, aby Szwecja pozostała protestancka. Stwierdziłem, że skoro już musi przyjechać, to niech głosi słowo Boże, ale niech nie głosi żadnych katoli- ckich kazań. Byłem bardzo krytyczny. To pokazuje, że jeśli ja mogłem zmienić zdanie na temat katolików, to naprawdę każdy może to zrobić. W październiku 1999 r. pojechaliśmy do Włoch na wakacje. Byliśmy też w Rzymie, i to właśnie wtedy Jan Paweł II ogłosił katolicko-luterańską deklarację o usprawiedliwieniu! Dokonał tego papież, którego tak nie chciałem w Szwecji! Gdy usłyszałem o tym, zawstydziłem się i od razu kupiłem biografię Jana Pawła II napisaną przez George’a Weigela. Czytałem ją, a z każdą stroną było mi coraz bardziej wstyd. Jak niewiele wiedziałem o papieżu. Wiem od jednego z biskupów, że on codziennie modlił się za Szwecję! Gdy kilka lat temu dziennikarz zapytał mnie, czego najbardziej żałuję, jeśli chodzi o Livets Ord, odpowiedziałem, że żałuję tego, że zupełnie przegapiłem Jana Pawła II. Był zszokowany moją odpowiedzią. Papież był tym, który przyciągnął nas. To prawdziwa ironia, że ja modliłem się, żeby Bóg chronił nasz kraj przed nim.

Podkreślasz, że wiele zawdzięczacie też karmelitom.

U.E.: Nie rozmawialibyśmy dziś na taki temat, gdyby nie biskup Szwecji Anders Arborelius i o. Wilfrid Stinissen, który w latach 60. przyjechał z Belgii. Gdy po raz pierwszy usłyszałem bp. Andersa w 1999 r., pomyślałem: jaki cudowny Boży człowiek! Fantastycznie, że Szwecja ma takiego biskupa! Pojawił się, gdy doświadczaliśmy kryzysu, jeśli chodzi o przywódców duchowych w Szwecji. Padały liberalne wypowiedzi, które zasmucały chrześcijan. A biskup Anders ma mocną, żywą wiarę. Do tego potrafi jasno, ale też z miłością mówić o rzeczach trudnych. Kilka lat temu zaprosiliśmy go do Livets Ord. Ludzie byli nim zachwyceni. Bp Anders jest pierwszym Szwedem, który zamieszkał w klasztorze o. Stinissena. B.E.: Wiele razy odwiedzaliśmy o. Stinissena. Był taki miły. Nakrywał sam do stołu, robił nam herbatę. Uśmiechał się do nas szelmowsko i mówił z belgijskim akcentem. – Znowu przyjechaliście, przyjeżdżacie tu do nas i przyjeżdżacie. Czuł, że coś się w nas zmienia. Po jakimś czasie powiedzieliśmy mu, że czujemy, że Bóg powołuje nas do powrotu do Kościoła katolickiego. To od niego dostałam pierwszą książkę o Maryi, którą czytałam w Jerozolimie.

21 maja wstąpiliście oficjalnie do Kościoła katolickiego. Czy to oznacza, że zostaniesz katolickim księdzem?

U.E.: Nie wiem, musiałbym pewnie przejść odpowiednią formację. Na razie przyjęliśmy bierzmowanie. W czerwcu weźmiemy udział w katolickim spotkaniu charyzmatycznym dla 50 tys. osób, które odbędzie się w Rzymie. Jedziemy tam jako zwykli uczestnicy i katolicy.

Artykuł z GN 22/2014

Nieznane i zaskakujące wspomnienia tych, którzy go znali i z nim się spotykali, opisują jego życie i stanowią książkę Krzysztofa Tadeja (TVP) - "Uczył świętości".

 

Artykuł z Niedziela 2014

Krzysztof Tadej: Moją rozmówczynią jest Rosjanka, która urodziła się 2 września 1938 r. we wsi Riazanowka w Baszkirii. Mieszka w Kałudze. Jest inżynierem mechanikiem. Pracowała jako kierownik zmiany w miejskiej elektrowni cieplnej. Oprócz wyższego wykształcenia technicznego zdobyła wykształcenie humanistyczne na uniwersytecie.

Nadieżda Malcewa: Wie Pan, minęło już 12 lat, a ja wciąż żyję wspomnieniami z pobytu we Włoszech. Ten okres był piękny jak sen.

A wcześniej?

Wcześniej moje życie było jednym wielkim cierpieniem. I nagle coś takiego mnie spotkało...

Kiedy dowiedziała się Pani, że istnieje Watykan? I że tam jest Jan Paweł II?

O Watykanie słyszałam jeszcze w szkole. Mówiono, że jest to taki mały kraj na terenie Włoch. A potem, po latach, usłyszałam, że mieszka tam miłosierny Jan Paweł II.

Zacznijmy od początku - od Pani choroby.

Urodziłam się z rzadkim zespołem wad wrodzonych, nazywanym zespołem Sturge’a-Webera. Moja twarz była jedną wielką plamą. Na twarzy rozwijał się nowotwór, miałam też jaskrę. Choroba sprawiła, że prawie przestałam widzieć. Do tego byłam nieprawidłowo leczona. Lekarze źle leczyli moje oczy, rozszerzali mi naczynia, a na twarzy ciągle rósł nowotwór. Następowały niekorzystne zmiany w gardle, w nosie i drogach oddechowych. Coraz częściej się dusiłam. W Rosji zwracałam się do różnych lekarzy, ale nikt nie potrafił mi pomóc. Tak naprawdę powoli umierałam. Uważałam, że jedyną moją szansą jest leczenie za granicą. Wiedziałam, że we Włoszech są instytuty medyczne, które specjalizują się w takich chorobach. Zaczęłam zbierać pieniądze na wyjazd. Chodziłam do fabryk, przedsiębiorstw, zwracałam się do znajomych. Zebrałam jednak zbyt mało, nie wystarczyłoby nawet na bilet.

I postanowiła Pani skontaktować się z Janem Pawłem II.

Dowiedziałam się, że w Kałudze znajduje się parafia rzymskokatolicka, w której pracują polscy franciszkanie. Chciałam, żeby pomogli mi w nawiązaniu kontaktu z Janem Pawłem II. I wszystko udało się tak, jak sobie wymarzyłam. Miałam wtedy 64 lata, to był rok 2002.

Napisała Pani list do Papieża?

Wcześniej opowiedziałam o swojej tragicznej sytuacji o. Bogdanowi. I on postanowił mi pomóc. Napisałam list do Jana Pawła II w języku rosyjskim, opisując moją chorobę, prosząc o umożliwienie leczenia w Rzymie i pieniądze, bo jestem samotna i biedna. Napisałam też, że jestem osobą prawosławną. Poprosiłam księży, żeby przetłumaczyli list na język włoski, ale zdecydowali, że przetłumaczą na język polski, bo przecież Jan Paweł II jest Polakiem. I wysłali go pocztą elektroniczną, a także pocztą dyplomatyczną wraz z dokumentacją medyczną.

Szybko dostała Pani odpowiedź?

Błyskawicznie. Już po miesiącu Jan Paweł II odpisał po polsku, że Watykan skontaktował się ze specjalistycznym instytutem medycznym, w którym już na mnie czekają. W liście było też zapewnienie, że wszystkie wydatki związane z podróżą, wyżywieniem, leczeniem i półrocznym pobytem we Włoszech zostaną pokryte przez Watykan.

Była Pani zaskoczona?

Bardzo się ucieszyłam i oczywiście byłam zdziwiona i zaskoczona. Wcześniej podchodziłam do tego z rezerwą. Zresztą nie tylko ja. Nawet zakonnicy, którzy mi pomagali, też do końca nie wierzyli, że to się uda. Później dowiedziałam się, że każdego dnia Jan Paweł II dostawał minimum 10 worków listów z całego świata. Były to listy, w których biedni, potrzebujący ludzie prosili go o pomoc. I z tych 10 worków listów Papież wybrał właśnie mój. Zanim dostałam odpowiedź z Watykanu, wszyscy się ze mnie śmiali i pytali, czy naprawdę liczę na taką pomoc. Potem wszyscy się dziwili i pytali: "Jak ci się to udało?". Sama też zadawałam sobie pytanie: "Dlaczego ja?". Przecież nie jestem żadną wybitną osobą. Jestem biedną kobietą, cierpiącą przez całe życie. Teraz jestem przekonana, że pomógł mi Bóg.

Później zaczęło się przygotowanie do wyjazdu do Rzymu.

Księża z parafii w Kałudze przetłumaczyli list z Watykanu na język rosyjski i zawieźli go do Moskwy. Potem wyrobili wizę, ustalili, kto ma mnie odebrać w Rzymie, i odprowadzili na lotnisko. Po wylądowaniu czekał na mnie o. Konrad Hejmo, dyrektor Domu Pielgrzyma, w którym zamieszkałam. To wspaniały człowiek. Bardzo się mną opiekował, osobiście zawoził na konsultacje i operację do instytutu, gdzie się leczyłam. Blisko współpracował z Papieżem. W każdą środę informował Jana Pawła II o postępach w moim leczeniu. W czasie pobytu w Rzymie napisałam do Papieża cztery listy. Dokładnie opisywałam: kto mnie leczy, w jaki sposób jestem traktowana, z jak ogromną życzliwością odnoszą się do mnie siostry zakonne, o. Konrad i tłumaczka, pani Lidia, dzięki której mogłam swobodnie się porozumiewać. Pisałam, w jaki sposób wydawane są pieniądze, które dostałam z Watykanu na leczenie. Po tych listach Papież wysłał telegram do dyrektora instytutu z podziękowaniami dla niego i lekarzy za opiekę. Telegram zrobił na wszystkich ogromne wrażenie. Pamiętam, że pracownicy całego instytutu zebrali się w sali konferencyjnej, gdzie telegram został odczytany. Po tym spotkaniu został oprawiony w ramki i powieszony na ścianie.

Jak przebiegało Pani leczenie?

Pierwsza operacja odbyła się 10 maja 2002 r. O. Konrad przekazał mi informację, że tego dnia Jan Paweł II odprawił Mszę św. w mojej intencji w letniej rezydencji w Castel Gandolfo. Operacja trwała ponad 5 godzin. Zniosłam ją bardzo dobrze, obeszło się bez bólu. Podczas drugiej operacji Papież również modlił się za mnie.

Spotkała się Pani z Papieżem?

Na początku mojego pobytu w Rzymie powiedziano mi, że w każdym momencie mogę spotkać się z Janem Pawłem II. Zdecydowałam jednak, że stanę przed obliczem Papieża dopiero po operacji, kiedy mój stan się poprawi i będę trochę lepiej wyglądała. Tak też się stało. Pojechałam do niego 8 września 2002 r. razem z moim profesorem, z lekarzem dermatologiem i tłumaczką.

O co pytał Panią Jan Paweł II?

Pytał mnie, jak byłam leczona, jak byłam traktowana, czy wszystko mi się podobało. Spytał też o moje wykształcenie, a na koniec, czy mam jeszcze jakieś prośby i życzenia. Przez cały czas uważnie na mnie patrzył. Muszę przyznać, że byłam bardzo zdenerwowana, nawet zszokowana, że spotykam się z tak ważną osobą. Klęczałam przed Papieżem i wydawało mi się, że ten człowiek już za życia jest świętym. Czułam jego szczególną energię, która na mnie oddziaływała. Byłam zagubiona i dopiero tłumaczka podpowiedziała mi, żebym podała rękę Papieżowi, który wyciągnął rękę, a ja ją ucałowałam. Jan Paweł II dał mi prezent - różaniec w pudełku.

Wszystko to zostało uwiecznione na zdjęciach, które mam przed sobą. Dla mnie to bezcenna pamiątka. Podczas spotkania Papież powiedział, żebym zwracała się do niego, jeśli będę potrzebowała jakiejkolwiek pomocy.

Po kilku miesiącach leczenia wróciła Pani do domu.

Zwróciłam się do gubernatora i opowiedziałam mu o Janie Pawle II. Wcześniej gubernator mi nie pomógł, ale po tym, co ode mnie usłyszał, chciał naprawić swój błąd i w jakiś sposób podziękować Papieżowi. Gubernator Anatolij Artamonow wysłał list otwarty do Papieża z podziękowaniami za moje leczenie w Rzymie. I od tamtej pory na każde święta i urodziny Jana Pawła II wysyłał życzenia w imieniu całego rejonu. Papież odpowiedział telegramem z pozdrowieniami i w taki sposób poznałam gubernatora z Papieżem!

W 2011 r. w Kałudze zorganizowała Pani specjalną wystawę.

Chciałam oddać hołd Janowi Pawłowi II. Zebrałam wszystkie pamiątki, zdjęcia, książki w języku rosyjskim, które mi podarował, i przygotowałam wystawę w miejscowej bibliotece. Wystawa została otwarta 18 maja, z okazji urodzin Papieża. W tym samym czasie obchodziliśmy Rok Kultury Włoskiej, przyszło wiele ważnych osobistości. Nagrania z wystawy wysłałam do Watykanu, już do papieża Benedykta XVI. Napisałam, że nigdy nie zapomnę tego, co zrobił dla mnie jego Poprzednik. Później otrzymałam list z Moskwy, w którym przedstawiciele Kościoła katolickiego przesłali podziękowania w imieniu Benedykta XVI.

Jak zareagowali ludzie, których Pani znała, na pomoc Jana Pawła II?

Niektórzy mówią, że zmieniłam wiarę i że skuszono mnie, żebym przeszła na katolicyzm. Ale to nieprawda. Nic z tych rzeczy. Pozostałam wyznania prawosławnego. Nikt mnie nie nakłaniał do zmiany wiary. Oczywiście, utrzymuję bliski kontakt z katolikami, przyjaźnię się z nimi, chodzę na uroczystości, Msze św. Parafia rzymskokatolicka pomaga mi, jak może. Katolicy pomagają mi w zakupach, przywożą je do domu. Pomagają mi też wychodzić z domu, bo bardzo słabo widzę.

Czy teraz Pani czegoś potrzebuje?

Warunki życia mam normalne. Mieszkam w 2-pokojowym mieszkaniu. Jestem samotna, nie mam rodziny. Ale wszystko mam.

Gdy myśli Pani o Janie Pawle II...

...to myślę, że Bóg zesłał mi tego człowieka. Bóg odpowiedział w ten sposób na moje cierpienie. Przypomnę, że w 2002 r. umierałam. A dzisiaj żyję, i sprawił to Jan Paweł II. Moi znajomi mówią, że to cud.

 

*Ci, którzy mogli spotkać się z Janem Pawłem II twarzą w twarz (m.in.: ks. Kazimierz Przydatek SJ, o. Gabriele Amorth, ks. prof. Stanisław Olejnik, s. Janina Chmielińska USJK, ks. Eugeniusz Makulski MIC, Nadieżda Malcewa i inni), uważali go od zawsze za świętego. Ich wypowiedzi, wspomnienia zawarte w tej książce (12 wywiadów) ukazują, jak niezwykłe było jego życie, jak jego świętość oddziaływała na innych i jak wyrażała się na różny sposób w jego życiu jako ucznia, poety, aktora, robotnika, księdza, profesora, biskupa, kardynała, a w końcu - papieża.

Artykuł z Niedziela 2014

Wspólnota nie jest celem, ale środkiem – mówi Martine Laffitte-Catta, współzałożycielka Wspólnoty Emmanuel. – Samotny chrześcijanin może być smutny. Rozmawia Barbara Gruszka-Zych

 

Artukuł z GN 31/2014

Chrześcijanin w pojedynkę jest zagrożony – mówi Laffitte-Catta, francuska lekarka, już na emeryturze. – Podtrzymujemy się w miłości Boga, w trwaniu w dobrym i ewangelizowaniu. W 1972 r. w Paryżu z Pierrem Goursat, krytykiem sztuki, później przez lata żyjącym z wyboru jako celibatariusz, założyła Wspólnotę Emmanuel, która dziś liczy 7 tys. członków i działa w 80 krajach. Jej mąż Herve-Marie Catta włącza się w pracę ewangelizacyjną za pomocą internetu, bo ze względu na stan zdrowia nie może już jeździć z nią na spotkania. – Staramy się żyć, głosząc Pana Jezusa we własnym środowisku – w pracy, w szkole – opowiada założycielka. Rodziny i młodzież Wspólnoty Emmanuel spotykają się na zgrupowaniach modlitewnych, rekolekcjach, wspólnie się modlą i spędzają wolny czas. – Można rozmawiać o Bogu z sąsiadami, sprzedawcami w osiedlowych sklepach, z przechodniami – tłumaczy. – Wystarczy się do nich zwrócić: „Niech cię Bóg błogosławi!”. Choć u nas, w świeckiej Francji, to brzmi wręcz rewolucyjnie.

– Ksiądz Twardowski napisał: „Nie przyszedłem pana nawracać”, my też nie wchodzimy w życie innych z butami – mówi Michał Gierycz, odpowiedzialny za 400-osobową Wspólnotę Emmanuel w Polsce. – W ewangelizacji ważne jest nie tylko to, że my niesiemy przesłanie, ale i to, żeby dostrzegać Pana Jezusa w drugim człowieku. Nie musimy mu dawać rozwiązań na wszelkie bolączki, ale powinniśmy z nim być, niezależnie od tego, jakie ma poglądy.

Członkowie wspólnoty wychodzą ze słowami o Bogu na ulice miast. – Na początku jedno z „naszych” małżeństw zaproponowało taką misję uliczną, ale wszyscy się przelękli i po jakimś czasie ta najlepsza, ale zamknięta na świat grupa padła – opowiada Martine Laffitte-Catta. – My sami się ewangelizujemy, kiedy innym głosimy Jezusa, to nasz chrzest bojowy. Któregoś dnia właśnie na ulicy spotkała dziewczynę, która przyznała, że nawróciła się 7 lat temu dzięki ich wspólnocie. „Przedtem żyłam niezbyt pięknie, ale od 7 lat codziennie proszę Pana, żeby dawał mi okazję mówić o Nim nieznajomym. I spełnia moją prośbę, dlatego jestem radosna” – wyznała. Wtedy pomyślałam, że to ja – założycielka wspólnoty – zostałam przez tę dziewczynę pouczona i pokrzepiona.

W rozpędzonym samochodzie

Do wspólnoty należą też duchowni, ale gros to ludzie świeccy. – Zakładaliśmy ją we dwoje, ale kiedy szybko zaczęła się rozrastać, Pierre powiedział: „To przerażające! – wspomina Martine Laffitte-Catta. – Czuję się, jakbym siedział w rozpędzonym samochodzie, który nabiera coraz większej prędkości! Na szczęście Ktoś inny siedzi za kierownicą!”. Jego życie było związane z Maryją. Urodził się w uroczystość Wniebowzięcia NMP, a zmarł w Zwiastowanie. Nazwę wspólnoty zaczerpnęli z Księgi Izajasza: „Oto Panna pocznie i porodzi Syna i nazwie Go imieniem Emmanuel”. A Emmanuel znaczy „Bóg z nami”. – Pierre nieraz powtarzał: „Każde doświadczenie może służyć dobru” – opowiada Laffitte-Catta, która była jego duchową siostrą. Sam w młodości chorował na gruźlicę. – Gdybyś był zdrowy, to byś nas wykończył tempem swojej pracy – żartował mąż Martine. Pierre Goursat zachęcał członków wspólnoty, żeby nie szli za modą świata. „Boisz się, że źle wypadniesz? Powiedz, komu chcesz się spodobać? Masz się podobać Bogu – powtarzał.

Michał Gierycz z Warszawy przed wstąpieniem do wspólnoty chodził do kościoła, ale nie zastanawiał się nad tym, czy Bóg jest fundamentem jego życia. Był po liceum, kiedy w 1997 r. wybrał się na Światowe Dni Młodzieży do Paryża. Poprzedziło je Forum Młodych w Altötting w Niemczech. – Wtedy odkryłem obecność Jezusa w Najświętszym Sakramencie – wspomina. – Nie zapamiętałem wykładów, ale to, że dużo czasu spędzałem przed Jezusem Eucharystycznym, doświadczając, że Bóg jest blisko, że się o mnie troszczy. Na studiach zacząłem się angażować w organizowanie takich mini-Światowych Dni Młodzieży przez Wspólnotę Emmanuel. Odkąd ożenił się z Kasią, już wspólnie biorą udział w jej życiu. – W naszej wspólnocie panuje normalność – mówi. – Żyjemy w świecie, z ludźmi, ale przede wszystkim próbujemy żyć jak najbliżej Pana Jezusa. Na ile pozwala na to życie zawodowe i rodzinne, staramy się być często, najlepiej codziennie, na Mszy św. i adoracji, choć nie zawsze nam się to udaje. Mają czwórkę małych dzieci, które trzeba odprowadzić do przedszkola. Żeby zdążyć na Mszę św. przed pracą, niekiedy musi wstać przed 6 rano. Tak jak inni członkowie wspólnoty każdego dnia robią wszystko, by uczestniczyć w adoracji Najświętszego Sakramentu. – To bardzo ważne – podkreśla Gierycz. – Z adoracji rodzi się współodczuwanie, patrzenie oczyma innych, nie tylko swoimi. Ona też pomaga dobrze wejść w rytm życia domowego. Z pracy zabiera się wiele rzeczy w głowie. Jeśli w kościele zostawię je przed Panem Jezusem, w domu łatwiej mi być dla bliskich.

Pan wszystko wie

Ewa Macała dwa lata temu skończyła inżynierię środowiska i pracuje w Urzędzie Miasta Wrocławia, w dziale ds. projektów środowiskowych. W lipcu tego roku pełniła funkcję rzeczniczki prasowej na organizowanym w Częstochowie Europejskim Forum Młodych Wspólnoty Emmanuel. Poznała wspólnotę, kiedy jako 17-latka w 2004 r. pojechała na zgrupowanie w Wadowicach, przed Światowymi Dniami Młodzieży w Kolonii. Wspomina, że to był dla niej przełom w relacji z Panem Bogiem. – Już podczas pierwszego koncertu trafiło do mnie wielokrotnie słyszane zdanie, że Jezus oddał za nas życie – mówi. Podczas spotkań wiele czasu spędzała na adoracji Najświętszego Sakramentu. – Dotarło do mnie, że to spotkanie z Przyjacielem – opowiada. – Wiem, że Pan Bóg wszystko już o mnie wie, ale głośno wypowiadałam przed Nim swoje życie. Tak jakbym robiła rachunek sumienia, ale z nastawieniem, by nie szukać w sobie czegoś brudnego, tylko przynieść Mu swoją dobrą codzienność. Co roku uczestniczy w młodzieżowych spotkaniach formacyjnych. – Moje życie trochę się różni od życia moich rówieśników – przyznaje. – Otwarcie, także w pracy, mówię o Chrystusie, staram się o Nim świadczyć. Moi koledzy z Urzędu wiedzą, że przyjechałam tutaj, żeby się modlić, i to akceptują.

Uważa, że ewangelizacja to także upominanie, kiedy widzi się, że ktoś z kolegów wpada w grzech. Raz zaczęła uświadamiać kolegę ze studiów, który palił trawkę i dziwił się, że jego dziewczyna ma z tym problem. „Uważam, że uciekasz od rzeczywistości, że wchodzisz w uzależnienie” – zwracała mu uwagę. Widziała, że nie jest mu to w smak, ale starała się go przekonać.

– Wśród naszych znajomych są niewierzący – mówi Michał Gierycz. – Jedno z tych małżeństw podziwiam za sposób, w jaki wychowują dzieci, jak potrafią jednocześnie być stanowczy i szanować ich wolność. – Odkrywamy, że ludzie spoza Kościoła dają nam szansę nawrócenia. Z drugiej strony oni też widzą, że Bóg jest w centrum naszego życia. Wspólnota wytycza nam drogę – jest pewna Ewa Macała. – Razem łatwiej iść.

Artukuł z GN 31/2014

Artykuł z GN 38/2014

Artykuł z GN 38/2014

Artykuł z książki: Gdzie jest Bóg w zagubionym świece?

Zapraszamy do zakupu w naszym sklepiku i lektury

Szczególne podziękowania dla niektórych za pomoc w zrealizowaniu zamysłu sympozjum i obsługę logistyczną.